Έκθεση και Φωτομέτρηση

Γράφει ο ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΣΟΥΤΣΑΣ

Δεν είναι λίγες οι φορές που το αποτέλεσμα μια λήψης είναι παραπάνω φωτεινό ή σκοτεινό από αυτό που θα θέλαμε. Ένα πορτραίτο με φόντο το ηλιοβασίλεμα που τελικά μας βγήκε μαύρο. Τι είναι αυτό όμως που επηρεάζει το πως αποτυπώνεται το φως στις φωτογραφίες μας, αλλά και τι πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη στο κυνήγι της σωστής μέτρησης άρα και έκθεσης;
Ας ξεκινήσουμε.

Τι είναι η έκθεση

Με τον όρο έκθεση ορίζουμε τη ποσότητα του φωτός που φθάνει στον αισθητήρα, και προκύπτει από το συνδυασμό διαφράγματος και ταχύτητας σε μια τιμή ISO.Είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε το τρίγωνο της έκθεσης και πως η μεταβολή της τιμής στη μια του πλευρά πρέπει να αντισταθμιστεί από τις υπόλοιπες ώστε να έχουμε πάντα το επιθυμητό αποτέλεσμα.

 

Τρίγωνο της έκθεσης.

 

Τι είναι η φωτομέτρηση

Φωτομέτρηση είναι η διαδικασία μέτρησης του φωτός σε μια σκηνή από την οποία προκύπτει η σωστή έκθεση, ώστε η φωτογραφία που θα πάρουμε να μην είναι ούτε υπερφωτισμένη ούτε υποφωτισμένη.

Τύποι φωτόμετρων

Α. Ανακλώμενο φως

Τα φωτόμετρα ανακλώμενου φωτός, μετρούν το φως που ανακλάται από την σκηνή που θέλουμε να φωτογραφίσουμε. Στον ανακλώμενο φωτισμό επηρεάζεται το φωτόμετρο από το χρώμα, την επιφάνεια και το υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένο το αντικείμενο.
Μια μαύρη επιφάνεια απορροφά μεγάλη ποσότητα φωτός σε αντίθεση με μια λευκή. Στις φωτογραφικές μηχανές με ενσωματωμένο φωτόμετρο χρησιμοποιείται μέτρηση ανακλώμενου φωτός.

Β. Προσπίπτον φως

Τα φωτόμετρα προσπίπτοντος φωτός, μετρούν το φως που προσπίπτει στο αντικείμενο και μπορούμε να το μετρήσουμε μόνο με εξωτερικό όργανο το οποίο ονομάζεται φωτόμετρο χειρός. Το όργανο αυτό έχει τη δυνατότητα να μετρά με ακρίβεια το φως το που πέφτει στο αντικείμενο που θα φωτογραφίσουμε. Τα φωτόμετρα χειρός μπορεί να είναι, είτε ανακλώμενου, είτε προσπίπτοντος, είτε και τα δύο.

Φωτόμετρο χειρός Sekonic L-478DR Litemaster Pro

 

Συστήματα φωτομέτρησης

  • Πολυζωνική ή Εvaluative (Matrix)

Στην περίπτωση της πολυζωνικής μέτρησης το φωτόμετρο χωρίζει το κάδρο μας σε ζώνες και μετράει χωριστά την κάθε μια. Στην συνέχεια με έναν αλγόριθμο (η κάθε εταιρεία έχει τον δικό της) βγάζει ένα μέσο όρο ώστε να μας δώσει σωστή έκθεση στη φωτογραφία μας. Είναι η πλέον σύγχρονη μέθοδος καθώς εκτός από το φως στο καρέ μας, λαμβάνει υπόψη και άλλους παράγοντες όπως την απόσταση από το θέμα , το contrast καθώς και το σημείο εστίασης.

Matrix Metering
  • Κεντροβαρής ή Centre-weighted

Στην κεντροβαρή γίνεται μια γενική μέτρηση στο κάδρο μας, αλλά δίνεται μεγαλύτερη βαρύτητα στο κέντρο της εικόνας. Η αναλόγια στην μέτρηση αυτή είναι περίπου 70% στο κέντρο και 30% στο υπόλοιπο καρέ. Είναι ιδανική στις περιπτώσεις που το θέμα μας είναι στο κέντρο και θέλουμε να επηρεαστεί σε πολύ μικρό βαθμό η μέτρηση μας από τον φωτισμό στο φόντο.

Centre weighted metering
  • Σημείου ή Spot

Στη σημειακή μέτρηση λαμβάνεται υπόψη ένα πολύ μικρό τμήμα στο σημείο του κάδρου που έχουμε εστιάσει, το οποίο δεν ξεπερνά το 5% της συνολικής επιφάνειας του καρέ. Είναι χρήσιμο στις περιπτώσεις που θέλουμε να πάρουμε σωστή έκθεση σε ένα συγκεκριμένο σημείο το καρέ μας αδιαφορώντας για το υπόλοιπο, πχ σε ένα ημιφωτισμένο πορτραίτο.

Spot Metering
  • Μερική ή Partial

Η μερική λειτουργεί όπως και η σημειακή με την διαφορά ότι μετράει μεγαλύτερο κύκλο ο οποίος είναι περίπου 8-13% της επιφάνειας του καρέ μας

Partial Metering

Είναι πολύ σημαντικό σε κάθε προσπάθεια λήψης μια φωτογραφίας να κοιτάμε το χώρο, από πού έρχεται το φως, πόσο σκληρό η μαλακό είναι, με ποια γωνία πέφτει πάνω στο θέμα μας, ώστε να επιλέξουμε το σύστημα φωτομέτρησης που θα χρησιμοποιήσουμε και να πετύχουμε την σωστή έκθεση. Είναι πολλές οι περιπτώσεις όμως που για να έχουμε σωστή έκθεση θα χρειαστούμε μια η παραπάνω φωτιστική πηγή ( flash ή continuous light) για να φωτίσουμε το θέμα μας και να υπάρχει μια ισορροπία στο κάδρο.

Η παρακάτω εικόνα είναι ένα cheat sheet που μας δείχνει με απεικόνιση 3d πως γίνεται η μέτρηση σε κάθε σημείο του κάδρου ανάλογα με το σύστημα μέτρησης.

Θέλετε να μαθαίνετε πρώτοι όλα τα νέα από τον χώρο της τέχνης; 
Κάντε like στη σελίδα του theobscura.gr στο Facebook
Ακολούθηστε το theobscura.gr στο Twitter
Ακολούθηστε το theobscura.gr στο Instagram

Κοινοποιήση:

Σχόλια

{{ reviewsTotal }}{{ options.labels.singularReviewCountLabel }}
{{ reviewsTotal }}{{ options.labels.pluralReviewCountLabel }}
{{ options.labels.newReviewButton }}
{{ userData.canReview.message }}

ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ