Συνέντευξη: Μαριέλα Αλεποπούλου Μεντίζη
Επιμέλεια: Άλμα Κόρα
Στη σημερινή μας συνέντευξη θα γνωρίσουμε έναν άνθρωπο που με μια μικρή συζήτηση μαζί του καταλαβαίνεις πως έχεις πολλά να μάθεις από αυτόν, μα συνάμα θα συναντήσουμε και έναν καλλιτέχνη που έχει προσφέρει και θα συνεχίσει να προσφέρει πολλά στον χώρο της Τέχνης. Μιλάμε για τον κύριο Αλέξανδρο (Νικόλαο ) Μπαλαμώτη τον οποίο ας τον γνωρίσουμε και μαζί λίγο καλύτερα.
1. Είστε απόφοιτος Θεατρολογίας και της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου. Έχετε σπουδάσει επίσης σκηνοθεσία στο Εδιμβούργο και στο Λονδίνο και εργάζεστε ως σκηνοθέτης, μεταφραστής και καθηγητής υποκριτικής. Τι ήταν αυτό που σας έλκυσε ώστε να επιλέξετε τον κόσμο του θεάτρου;
Από μικρός ήθελα να γίνω ηθοποιός. Ήμουν ιδιαίτερα εσωστρεφής και μέσα από την υποκριτική ένιωθα πως μπορούσα να επικοινωνήσω και να φανερώσω πτυχές του εαυτού μου χωρίς να φοβάμαι. Με τα χρόνια είδα πως μου δίνουν χαρά κι άλλες πλευρές του θεατρικού χώρου. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια ασχολούμαι μόνο με τη σκηνοθεσία. Φέτος έχω την χαρά να επιστρέψω στη σκηνή ως ηθοποιός, στην παράσταση Άσπρο Πάτο σε σκηνοθεσία Θοδωρή Αθερίδη στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης.
2. Ποια τα συναισθήματα σας για την πρώτη επαφή σας με το θέατρο;
Θυμάμαι την πρώτη χρονιά που δούλεψα ως ηθοποιός πόση χαρά είχα. Δεν το πίστευα πως πληρωνόμουν για να κάνω κάτι που αγαπάω τόσο.
3. Πιστεύετε πως το θέατρο ή γενικά η τέχνη είναι κάποιο είδος ψυχοθεραπείας τόσο για τον καλλιτέχνη όσο και για τον θεατή;
Όχι. Ψυχοθεραπεία είναι η ψυχοθεραπεία. Το θέατρο έχει άλλη λειτουργία. Ως επαγγελματίες πρέπει να έχουμε την ικανότητα να τα ξεχωρίσουμε και να μην βλέπουμε την σκηνή σαν τον καναπέ του ψυχαναλυτή μας. Μπορεί για τον θεατή η θεατρική πράξη να εμπεριέχει ένα είδους κάθαρση. Αυτό είναι θεμιτό. Οτιδήποτε αποκομίσει ο θεατής από μια παράσταση είναι θεμιτό και άξιο. Ο επαγγελματίας όμως πληρώνεται όχι για να φροντίσει τον εαυτό του, αλλά για να φροντίσει τον θεατή.
4. Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίσατε ως ηθοποιός αλλά κ ως σκηνοθέτης;
Δύο χρόνια μετά την Δραματική Σχολή το 2007 έπαιξα στην παράσταση Το Γάλα. Υποκριτικά είχε πολλές απαιτήσεις. Εκεί έπρεπε να αναπτύξω μηχανισμούς διαχείρισης για να μπορέσω να ανταπεξέλθω ψυχικά και σωματικά. Η άλλη μεγάλη πρόκληση ήταν όταν στα 38 μου αποφάσισα να φύγω από Ελλάδα για να κάνω μεταπτυχιακές σπουδές στην Σκηνοθεσία. Ήταν αρκετά δύσκολο να αφήσω το σπίτι μου, να μείνω ξανά σε φοιτητικές εστίες και να επιστρέψω στα θρανία δίπλα σε πολύ νέους ανθρώπους.
5. Υπάρχει κάποιος ή κάτι από όπου αντλείτε την έμπνευσή σας;
Εμπνέομαι από σκηνοθέτες που το έργο τους σε αγγίζει στα τρίσβαθα της ύπαρξής σου. Ένας τέτοιος είναι ο Ρίμας Τούμινας που γνώρισα όταν βρέθηκα στο Θέατρο Βαχτάνγκοφ στην Μόσχα.
6. Σας έχουμε συναντήσει σε τηλεοπτικές σειρές μα και στο θέατρο. Ξεχωρίζετε κάποιο από τα δύο? Αν ναι γιατί;
Έχω χρόνια να ασχοληθώ με την υποκριτική στην κάμερα. Σκηνοθετικά είναι διαφορετική τέχνη από το θέατρο. Επιτελεί άλλη λειτουργία. Ως σκηνοθέτης έχω εκπαιδευτεί στο θέατρο και εκεί είναι ο πυρήνας μου.
7. Υπάρχει κάποια αγαπημένη φράση που σας χαρακτηρίζει;
«Γελάει με τα τραύματα αυτός που δεν πληγώθηκε ποτέ» Ουίλιαμ Σαίξπηρ.
8. Πως αντιμετωπίζετε τις κακές στιγμές και τις κακές κριτικές που μπορεί να υπάρξουν;
Μια κακή κριτική σίγουρα δεν είναι ευχάριστη. Επειδή όμως με αφορά η αυτοβελτίωση, θα την μελετήσω για να δω τι και αν μπορώ να μάθω κάτι από αυτή για να εξελιχθώ. Το ίδιο συμβαίνει και με μια όχι πετυχημένη στιγμή σκηνοθετικά. Η δασκάλα μου στην σκηνοθεσία Katie Mitchell μας συμβούλεψε να κάνουμε τον απολογισμό μας μετά από κάθε παράσταση, όχι μόνο για να εντοπίσουμε τις ελλείψεις μας αλλά και για να εστιάσουμε στα προτερήματά μας. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε στον εαυτό μας τι κάναμε καλά για να μπορούμε να το επαναλάβουμε.
9. Τι θα συμβουλεύατε τα παιδιά που αγαπούν το θέατρο και που τώρα κάνουν τα πρώτα τους βήματα;
Θα συμβουλέψω αυτό που έλεγε κι ο Κονσταντίν Στανισλάφσκι σχεδόν εκατό χρόνια πριν: Να φροντίζουν την ψυχική τους υγεία. Είναι ένα πολύ δύσκολο επάγγελμα και ο άνθρωπος μέσα σε αυτό χρειάζεται πολλή φροντίδα. Αν αυτή η φροντίδα δεν μπορέσει να βρεθεί από τον ίδιο μας τον εαυτό ή από το άμεσο περιβάλλον μας, τότε είναι καλό να απευθυνόμαστε σε επαγγελματίες ψυχικής υγείας. Το στίγμα με την ψυχική υγεία πρέπει πια να σταματήσει. Με σοκάρει τρομερά όταν ηθοποιοί βγαίνουν και δηλώνουν περήφανα «δεν έχω πάει ποτέ σε ψυχολόγο», ή «ευτυχώς εγώ δεν χρειάστηκε να πάρω χάπια» αναφερόμενες σε κάποια φαρμακευτική αγωγή. Είναι ντροπή τους. Θα μπορούσε να είχε σωθεί πολύς κόσμος αν απενεχοποιημένα φροντίζαμε την ψυχική μας υγεία. Κι όπως ένας παθολόγος μας συστήνει μια αγωγή για να περάσει η ίωση, έτσι κι ένας ψυχολόγος/ψυχίατρος μας συστήνει μια αντίστοιχη αγωγή. Είναι τόσο απλό.
10. Ποια είναι τα σχέδια σας για το μέλλον;
Λένε πως όταν κάνει σχέδια ο άνθρωπος, γελάει ο θεός. Οπότε αποφεύγω να κάνω σχέδια. Αντ’ αυτού κάνω όνειρα. Στο άμεσο μέλλον θα διδάξω σε δύο δραματικές σχολές και είμαι πολύ χαρούμενος για αυτό. Έχω μεγάλη αγάπη για το παιδαγωγικό κομμάτι του θεάτρου. Είναι σημαντικό να εστιάσουμε στην εξυγίανση της θεατρικής εκπαίδευσης και οι νέοι άνθρωποι να διδάσκονται ένα καθαρό σύστημα υποκριτικής.
