Συνέντευξη με τον Πάνο Ιατρίδη – “Η Τέχνη είναι τρόπος ζωής”

Είστε απόφοιτος απο την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας,, έχετε συνεργαστεί με πολλές εφημερίδες και περιοδικά. Εκτός όμως απο την ζωγραφική και την γελοιογραφία ασχολείστε και με την σκηνογραφία και την εικαστική διαφήμιση. Έχετε λοιπόν πετύχει όλους τους στόχους σας?

Η αλήθεια είναι πως τα τελευταία χρόνια ασχολούμαι πολύ με την καρικατούρα και την γελοιογραφία και λιγότερο με την ζωγραφική. Όσον αφορά την σκηνογραφία και την εικαστική διαφήμιση είναι πράγματα που μου αρέσουν και αν υπάρξουν κατάλληλες προϋποθέσεις δημιουργώ και σε αυτούς τους τομείς.
Δεν είμαι σίγουρος αν είχα θέσει εξαρχής τέτοιους στόχους, εκτός βέβαια απο το να σπουδάσω στην Καλών Τεχνών. Εκεί, ήμουν απόλυτος. Έκανα δυόμιση χρόνια προετοιμασία και πέτυχα με την δεύτερη προσπάθεια. Στη Θεσσαλονίκη αρχικά. Μετά Αθήνα με μεταγραφή, ωραία χρόνια στην Πειραιώς, ασχολήθηκα και με τα συνδικαλιστικά του φοιτητικού συλλόγου και τέλος είχα μια εξαιρετική πτυχιακή εργασία που μου έδωσε ένα πτυχίο με άριστα και μια υποτροφία.
Οι υπόλοιποι στόχοι είχαν αρχίσει να χτίζονται δειλά δειλά. Με τη γελοιογραφία ήδη είχα ενασχόληση και συνεργαζόμουν με μια ειδησεογραφική ιστοσελίδα. Η σκηνογραφία ήταν ένα τομέας που μου άρεσε στη σχολή και τον παρακολούθησα γιατί θεώρησα ότι θα μου δώσει περισσότερες δυνατότητες στις τοιχογραφίες που έκανα ήδη. Οπότε σίγα σιγά οι στόχοι διαμορφώθηκαν σε σχέση με το τι μου άρεσε να κάνω αλλά και τι κινούνταν στην αγορά. Όσο “αντιποιητικό” κι αν ακούγεται, ένας καλλιτέχνης πρέπει και να βιοπορίζεται. Επομένως, είμαι ευχαριστημένος με αυτά που έχω καταφέρει έως τώρα και θέλω πλέον ό,τι δημιουργώ να ανεβαίνει επίπεδα ως προς την ποιότητα και την απήχηση. Βέβαια η τεχνολογία και οι αλλαγές στον κόσμο προχωράνε πολύ γρήγορα και θέλω να μπορώ να το ακολουθήσω όλο αυτό και στην δική μου δουλειά.

Πως γεννήθηκε η ανάγκη σας να εντάξετε την τέχνη της ζωγραφικής στη ζωή σας;

Η ζωγραφική είναι μέρος της ύπαρξης μου. Υπήρχε πάντα, και είμαι τυχερός που την ανακάλυψα νωρίς. Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ παρατηρητικό τύπο. Είχαμε δύο-τρεις πίνακες στο σπίτι, όχι τόσο κλασικούς όσο πιο σύγχρονης τεχνικής. Μου είχε πάρει και η μητέρα μου ένα “θηρίο” βιβλίο με έτοιμες εικόνες και ξυλομπογιές για να τις χρωματίζω και καθόμασταν σε μια πράσινη μοκέτα, που την έχω ακόμη στο σπίτι, η οποία μοιάζει καταπληκτικά με χορτάρι. Μια στενή λωρίδα μαρμάρινου δαπέδου που μας χώριζε απο το δίπλα χαλί του σαλονιού, το έλεγα για ποτάμι και έβαζα εκεί ότι παιχνίδια από playmobil, lego ή στρατιωτάκια είχαν σχέση με θάλασσα ή με ποτάμι. Ήταν μάλλον και η φαντασία εκτός απο την παρατηρητικότητα.
Πάντως μέχρι την Δ΄ δημοτικού ζωγράφιζα σαν τους συμμαθητές μου. Κάπου σε εκείνη την ηλικία, ξαφνικά σχεδίασα τον αγαπημένο μου ήρωα κόμικ και μετά δεν σταμάτησα ποτέ να δημιουργώ εικόνες!

Εκτός αυτού όμως είστε και Δάσκαλος Εικαστικών. Πώς προέκυψε αυτή η εργασία?

Αυτή η εργασία προέκυψε γιατί δεν προέκυπτε κάτι άλλο σοβαρό και κάπως σταθερό. Δυό χρόνια μετά την αποφοίτηση μου έψαχνα παντού για δουλειές πάνω στο αντικείμενο μου. Σε εκδοτικούς οίκους για εικονογράφηση βιβλίων, σε εφημερίδες ως γελοιογράφος ακόμα και στα ιεκ του οαεδ για καθηγητής αντίστοιχων ειδικοτήτων. Μέχρι και για σχολή κομμωτικής ειχα κάνει αίτηση για να δείχνω σχέδια για κουρέματα και την ανατομία του κεφαλιού και τέτοια… Εκείνη την περίοδο γνώρισα και την μέλλουσα γυναίκα μου, φιλόλογο, που με κατατόπησε για το τι κάνουμε με το πτυχίο μας, που το καταθέτουμε κλπ. Ήταν και η συγκυρία που άλλαξε η φύση των δημοτικών σχολείων με τις ειδικότητες και το ολοήμερο και βρέθηκα στην εκπαίδευση. Είχα προνοήσει βέβαια να επιλέξω στην Σχολή Καλών Τεχνών, τα μαθήματα που χρειάζονταν για να έχω την επάρκεια να διδάξω.
Ταυτόχρονα με ώθησαν εκεί οι κονωνικοί μου προβληματισμοί, που προσπαθώ να καταθέτω μέσα από την τέχνη μου, όταν αντιλήφθηκα ότι έχει μεγάλη σημασία το πως εκπαιδεύονται τα παιδιά που θα γίνου οι αυριανοί πολίτες.

Τι λειτουργεί ως πηγή έμπνευσης για εσας?

Μια εικόνα που θα δημιουργηθεί στο μυαλό μου, ένα σχόλιο που θέλω να κάνω για ένα γεγονός, κάτι που θα μου τραβήξει την προσοχή, θα με εντυπωσιάσει. Δεν ξέρω τι είναι αυτό ακριβώς, απλά το καταλαβαίνω όταν το νιώθω έντονα. Θα μπορούσα να σκιτσάρω κάθε τι που θέλω να σχολιάσω αλλά βιολογικά δεν γίνεται.

Ποια ήταν η πρώτη σας απόπειρα στην τέχνη της ζωγραφικής?

Όταν ζωγράφισα πρώτη φορά τον Ποπάυ με μολύβι και ο πατέρας μου δεν το πίστευε. Του είχα πει πως μπορώ να τον κάνω αλλά δεν φανταζόταν ότι θα τα κατάφερνα κιόλας.

Τι σημαίνει τέχνη για εσάς;

Η Τέχνη είναι τρόπος ζωής. Και είναι κάτι πολύ ευρύ. Όσο μεγαλώνω βλέπω γύρω μου δημιουργίες από μη “παραδοσιακούς” χώρους ή τρόπους που όμως έχουν μέσα τους την ουσία της τέχνης: την έκφραση. Αυτό διδάσκω, κυρίως, στους μαθητές μου: εκφραστείτε! Το πιο κουλό, παράξενο ή ιδιαίτερο έχετε μέσα στο κεφάλι σας, βγάλτε το προς τα έξω!

Αγαπημένος καλλιτέχνης?

Χμ, κλασικά θα πω ότι δεν είναι μόνο ένας ή μια. Θα επιλέξω όμως τον Βαν Γκογκ που ήταν από τους πρώτους ζωγράφους που είδα έργα τους και διάβασα γι αυτούς. Μου αρέσουν γενικά οι Ιμπρεσιονιστές για την πρωτοπορία τους και για την τομή που επέφεραν στον τρόπο που ζωγραφίζουμε ακόμη και σήμερα.

Καθώς μελετούσα την δουλειά σας παρατήρησα πως τα περισσότερα σας έργα είναι για τους θεατές μια επαναφορά στην πραγματική ζωή. Αυτος είναι ο στόχος σας?

Πολύ ενδιαφέρουσα η παρατήρηση σας. Δεν το είχα σκεφτεί έτσι, αλλά πιθανότατα αυτός να είναι ο απώτερος στόχος μου. Είναι ίσως αντιφατικό με όλη την έννοια της τέχνης όπου οραματίζεσαι ή φαντάζεσαι ή …εικάζεις. Άλλωστε απο εκεί προέρχεται η λέξη εικαστικός. Ωστόσο, είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα η φαντασία από τις αυταπάτες. Εκεί είναι που προσπαθώ να βάλω το χεράκι μου. Και στην τελική η τέχνη είναι πάντα αυτή που οδηγεί στις αλλαγές . Καλές οι ουτοπίες, αλλά μια ζωή ζούμε. Την πραγματική. Μπορούμε να την κάνουμε καλύτερη για όλους; Η σάτιρα και το χιούμορ έχουν όση φαντασία θες στο στήσιμο μιας εικόνας. Κομίζουν όμως μέσα τους μια “βαριά” πραγματικότητα.

Τι θα συμβουλεύατε τα παιδιά που λατρεύουν την τέχνη της ζωγραφικής;

Να μην σταματήσουν να τη λατρεύουν. Είναι τυχεροί όσοι μπορούν έστω και στο ελάχιστο να ασχολούνται με τη ζωγραφική. Και αυτόν το ρόλο έχω αναλάβει στο σχολείο περα από το αναλυτικό πρόγραμμα. Να κάνω τα παιδιά να καταλάβουν πόσο ενδιαφέρουσα αλλά και πόσο σημαντική για την ψυχική τους ισορροπία και την ποιότητα της ζωής τους είναι η ζωγραφική. Όπως είπα, είναι έκφραση αλλά είναι και ένας υπέροχος τρόπος να αποσυμπιέζεσαι και να χαλαρώνεις.

Ποια είναι τα σχέδια σας για το μέλλον;

Θα ήθελα να γίνω διάσημος και να μην πεθάνω στην ψάθα (γέλια). Ως προς το πρώτο, ενα ποσοστό το έχω πετύχει την εποχή που μεσουρανούσε το masterchef και ζωγράφιζα τους παίκτες. Στις αναζητήσεις της google έπαιξε για λίγο το “διάσημος ζωγράφος” με αναφορές στην αφεντιά μου. Να είναι καλά τα δημοσιογραφικά κλισέ που πουλάνε και τη μάνα τους για τα κλικς. Για το άλλο δεν ξέρω…
Μέχρι τότε θα ήθελα να κάνω κάποια στιγμή μια ατομική έκθεση ζωγραφικής. Όλο το λέω, αλλά… Το μυαλό μου είναι πάντα στην σάτιρα και γενικά σκεφτομαι projects με πρόσωπα γνωστά. Τι μορφή θα έχουν δεν ξέρω. Αφήνω τον χρόνο να κυλάει μέχρι να οριμάσουν οι ιδέες. Σκέφτεσαι σκέφτεσαι και μια στιγμή εμφανίζεται κάτι άλλο ξαφνικά και σε πάει αλλού. Εμένα μου αρέσει αυτό, το απροσδόκητο, το αναπάντεχο. Εκεί κρύβεται η ομορφιά της ζωής, στην έκπληξη.