Γράφει ο ΑΛΕΞΗΣ ΜΑΡΑΣ
Ο Robert Frank ήταν Ελβετός φωτογράφος και σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ. Έγινε πασίγνωστος με το βιβλίο του, που εκδόθηκε το 1958 με τίτλο ”The Americans”, για τη φρέσκια και αποχρωματισμένη άποψη του εξωτερικού για την αμερικάνικη κοινωνία. Το 2014 ο κριτικός Sean O’Hagan γράφοντας στο The Guardian είπε ότι το The Americans άλλαξαν τη φύση της φωτογραφίας και παραμένει ίσως το πιο σημαντικό βιβλίο φωτογραφίας του 20 αιώνα.
Ο Robert γεννήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 1924 στη Ζυρίχη της Ελβετίας από οικογένεια Εβραικής καταγωγής. Αν και ο Φρανκ και η οικογένειά του παρέμειναν ασφαλείς στην Ελβετία κατά τη διάρκεια του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου, η απειλή του Ναζισμού επηρέασε ωστόσο την κατανόησή του για την καταπίεση. Στράφηκε στη φωτογραφία ως μέσο για να ξεφύγει απ’ τα στενά όρια του σπιτιού και της οικογένειας. Εκπαιδεύτηκε σε μερικούς φωτογράφους πριν δημιουργήσει το πρώτο του χειροποίητο βιβλίο ”40 Fotos” to 1946. Μεταναστεύει ένα χρόνο αργότερα στη Νέα Υόρκη και βρίσκει δουλειά ως φωτογράφος μόδας στο Harper’s Bazaar. Το 1949 το περιοδικό Camera δημοσιεύει το portfolio του Jacob Tuggener παράλληλα με το έργο του 25χρονου Frank.
Έφυγε για ένα σύντομο ταξίδι στη Νότια Αμερική και Ευρώπη και δημιουργεί ένα νέο χειροποίητο βιβλίο από φωτογραφίες που έχει φωτογραφίσει στο Περού για να επιστέψει ξανά στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1950. Εκείνη η χρονιά είναι σημαντική για το Frank, ο οποίος, αφού συναντιέται με τον Edward Steichen συμμετέχει στην ομαδική έκθεση 51 Αμερικανών φωτογράφων στο ΜΟΜΑ της Νέας Υόρκης. Την ίδια χρονιά παντρεύεται τη συνάδελφο καλλιτέχνη Mary Frank née Mary Lockspeiser αποκτώντας δύο παιδιά την Andrea και τον Pablo. Αν και ήταν αισιόδοξος για την κοινωνία και τον πολιτισμό των ΗΠΑ, η προοπτική του αλλάζει καθώς αντιμετωπίζει το γρήγορο ρυθμό της αμερικάνικης ζωής. Βλέπει την Αμερική ως ένα ζοφερό και μοναχικό μέρος κάτι που γίνεται εμφανές στη μετέπειτα φωτογραφία του.
Συνεχίζει να ταξιδεύει και το 1953 επιστρέφει πίσω στη Νέα Υόρκη και εργάζεται ως ανεξάρτητος φωτογράφος για περιοδικά μεταξύ άλλων McCall’s, Vogue, and Fortune. Το 1955 γίνεται περισσότερο γνωστός όταν ο Edward Steichen περιλαμβάνει 7 φωτογραφίες του στην παγκόσμια περιοδεία του ΜΟΜΑ της έκθεσης ”The Family of Man” που έπρεπε να δουν 9 εκατομμύρια επισκέπτες. Την ίδια χρονιά εξασφαλίζει υποτροφία από το ”Guggenheim Memorial Foundation” να ταξιδέψει στις ΗΠΑ και να φωτογραφίσει όλα τα στρώματα τηε κοινωνίας του. Το ταξίδι διαρκεί δύο χρόνια, όπου μαζί με την οικογένειά του, τραβάει 28000 φωτογραφίες. Απ΄αυτές 83 επιλέγονται για το βιβλίο του ”The Americans”.
Μέχρι να ολοκληρωθεί η δημοσίευση των ”Αμερικανών” στις ΗΠΑ ο Frank επικεντρώνεται στη δημιουργία ταινιών. Το 1959 ήταν το ”Pull My Daisy”, το 1960 ”The Sin of Jesus” για να έρθει το πιο γνωστό του ντοκιμαντέρ το 1972 ”Cocksucker Blues” των Rolling Stones. Η ταινία δείχνει τους Stones σε περιοδεία που ασχολούνται με βαριά χρήση ναρκωτικών και ομαδικό σεξ. ” ‘Ηταν υπέροχο να τους παρακολουθώ, αλλά η δουλειά μου ήταν μετά την παράσταση, αυτό που φωτογράφησα ήταν ένα είδος πλήξης.” είχε πει.
Αν και τον ενδιέφερε το βίντεο και οι ταινίες επιστρέφει πάλι στην ακίνητη εικόνα τη δεκαετία του 1970. Εγκαταλείπει την ”ευθεία” φωτογραφία και δημιουργεί αφηγήσεις με κατασκευασμένες εικόνες με κολάζ και λέξεις. Το 1969 χωρίζει με τη Mary και παντρεύεται τη γλύπτη June Leaf και το 1971 μετακομίζει σε ένα νησάκι στη Νέα Σκωτία του Καναδά. Απομονώνεται σε μια ψαροκαλύβα μειώνοντας τις συνεντεύξεις και δημόσιες εμφανίσεις του ιδιαίτερα μετά το θάνατο της κόρης του σε αεροπορικό δυστύχημα το 1974.
Ο Frank πεθαίνει στις 9 Σεπτεμβρίου του 2019 σε ηλικία 94 ετών στο σπίτι στη Νέα Σκωτία.
Πηγές: www.icp.org, en.wikipedia.org
