Νέλλη Σουγιολτζόγλου-Σεραϊδάρη: Η κορυφαία φωτογράφος χορού του Μεσοπολέμου…

Γράφει η ΙΩΣΗΦΙΝΑ ΓΕΩΡΓΟΥΛΗ

Για την Νέλλη Σουγιουλτζόγλου (Nelly’s) έχουν γραφτεί πολλά άρθρα, βιβλία, κείμενα, όμως ποτέ δεν θα είναι αρκετά για να περιγράψουν την κληρονομιά που έχει αφήσει πίσω της. Αυτό μπορούν να το κάνουν μόνο οι εικόνες της. Πλήθος φωτογραφιών της υπάρχει στο διαδίκτυο, σε βιβλία, σε μουσεία. Μία φωτογράφος πολύ μπροστά από την εποχή της.

Η ζωή της:

Γεννήθηκε στο Αϊδίνι της Μικράς Ασίας στις 23/11/1899. Πήγε στη Γερμανία για σπουδές στη ζωγραφική, όμως η καταστροφή της Σμύρνης είχε οικονομικές επιπτώσεις στην οικογένειά της. Τότε, πήρε την απόφαση και την άδεια του πατέρα της για να αλλάξει τις σπουδές της και να στραφεί στον κλάδο της φωτογραφίας, ο οποίος ήταν ανεπτυγμένος και θα μπορούσε να την βοηθήσει περισσότερο να ανταπεξέλθει οικονομικά. Έτσι, γνώρισε δύο μεγάλους φωτογράφους της εποχής, τον Ούγκο Έρφουρτ και το Φρανζ Φίντλερ, οι οποίοι έγιναν και δάσκαλοί της. Με το τέλος των σπουδών της στη Γερμανία έρχεται η επιστροφή της στην Ελλάδα, όπου άνοιξε και το πρώτο της στούντιο το 1924 στην Ερμού. Η συνάντησή της με την χορεύτρια Μόνα Πάεβα, έγινε αφορμή για μία σειρά πρωτοπόρων γυμνών και ημίγυμνων φωτογραφιών στον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης, οι οποίες προκάλεσαν σκάνδαλο καθώς το Ελληνικό κοινό, όντας συντηρητικό, θεώρησε τις φωτογραφίες προκλητικές. Μεγάλα έργα της είναι επίσης οι φωτογραφίσεις του έργου “Ωκεανίδες” στις Δελφικές γιορτές Σικελιανού και της γυναίκας του Εύας Πάλμερ, η σειρά “παραλληλισμοί” που αποτελείται από φωτογραφίες απλών Ελλήνων που συγκρίνονται με αρχαιοελληνικά αγάλματα, καθώς και πορτραίτα σπουδαίων προσώπων όπως του Κωστή Παλαμά, του Ελευθερίου Βενιζέλου και του Βασιλιά Γεωργίου Β’ της Ελλάδας.

Ο Β’ παγκόσμιος πόλεμος ήταν η αιτία που η Νέλλη αποκλείστηκε στις Η.Π.Α για σχεδόν 27 χρόνια. Εκεί, πέρα από τα πορτραίτα, ασχολήθηκε με την έγχρωμη φωτογραφία, τη διαφημιστική και τη φωτογραφία δρόμου. Το 1966 επέστρεψε με τον πολυαγαπημένο της σύζυγο Άγγελο Σεραϊδάρη στην Ελλάδα και έμειναν στη Νέα Σμύρνη, όπου το διαμέρισμα διαμορφώθηκε σε φωτογραφικό μουσείο. Το μεγαλύτερο μέρος του έργου της το δώρισε στο Μουσείο Μπενάκη. Απεβίωσε στην Αθήνα στις 17/08/1998 αφήνοντας πίσω τη μνήμη μιας σπουδαίας ευγενικής καλλιτέχνιδας και φυσικά τα έργα της και την μοναδική οπτική της, που αποτελούν σχολείο για εμάς και οφείλουμε να τα τιμούμε.