Συνέντευξη: ΜΑΡΙΕΛΑ ΑΛΕΠΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΝΤΙΖΗ
Επιμέλεια: ΑΛΜΑ ΚΟΡΑ
“Once I went professionally to an archaeological expedition- and I learnt something there. In the course of an excavation, when something comes up out of the ground, everything is cleared away very carefully all around it. You take away the loose earth, and you scare here and there with a knife until finally your object is there, all alone, ready to be drawn and photographed with no extraneous matter confusing it. That is what I have been seeking TO do- clear away the extraneous matter so that we can see the truth-the naked shining truth.”
―
Ο Θεόδωρος Παπακώστας ή αλλιώς Ted Papakostas είναι από αυτούς τους λίγους εξερευνητές του χρόνου. Αγαπά να ανακαλύπτει και να μοιράζετε τις ιστορίες του.
Όπως φυσικά καταλάβατε σήμερα θα γνωρίσουμε έναν άνθρωπο ο οποίος έχει πτυχίο και μεταπτυχιακό στην προϊστορική αρχαιολογία και έκανε το διδακτορικό του στην κλασική αρχαιολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Όπως επίσης, έχει εργαστεί ανασκαφικά και μουσειακά στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ας γνωρίσουμε λοιπόν και μαζί τον Θεόδωρο Παπακώστα ο οποίος έχει προκαλέσει τρομερό ενδιαφέρον και με το project του Archaeostoryteller.
Τι είναι η Pop archaeology;
Είναι απλά ακόμη ένα όνομα για την Αρχαιολογία Κοινού (Public archaeology). Ο όρος ποπ ίσως την αδικεί λίγο γιατί ενίοτε είναι συνυφασμένος με «κατώτερα» πραγματα, αλλά εν προκειμένω εννοεί το popular δηλαδή για το ευρύ κοινό. Επί της ουσίας, το πρότζεκτ archaeostoryteller προσπαθεί να μεταδώσει αρχαιογνωστική πληροφορία με ευχάριστο τρόπο, βάζοντας στοιχεία ποπ κουλτούρας (ταινίες, μουσικές, σειρές, κλπ) που είναι οικεία στον κόσμο ώστε να γίνουν πιο άμεσες και ευχάριστες οι συνδέσεις.
Τι σας τράβηξε στον μαγικό κόσμο της αρχαιολογίας;
Η αρχαιολογία και η αναζήτηση του παρελθόντος έχει μια μαγεία. Και η Αγκάθα Κρίστι εμπνεόταν πολλές ιστορίες της από την δουλειά του αρχαιολόγου συζύγου της. Υπάρχει πάρα πολύς κόσμος που μαγεύτηκε από την αρχαιολογία απλά δεν την ακολούθησε επαγγελματικά. Εγώ είμαι από αυτούς τους λίγους που δεν της ξέφυγαν.
“Χωράει όλη η αρχαιότητα στο ασανσέρ;” ένα διαφορετικό και πολύ ενδιαφέρον βιβλίο. Τι σας έκανε να γράψετε μια τόσο όμορφη ιστορία;
Αισθάνθηκα ότι δεν υπάρχει μια εύκολη και γρήγορη εισαγωγή του ενήλικου κοινού στον κόσμο της αρχαιολογίας χωρίς να έχουν πρότερες βασικές γνώσεις. Συν το ότι είναι καλό ο άνθρωπος που θέλει να γνωρίσει την αρχαιότητα να μπορεί να έχει μια εύκολη και κατανοητή χρονολογική θεώρηση της ελληνικής αρχαιότητας. Εχουμε πάρα πολλές εκδόσεις για παιδιά και πολλές υπέροχες εκδόσεις για πιο εξειδικευμένο κοινό. Αλλά αν θέλει κάποιος να ξεκινήσει τώρα και να βάλει σε τάξη το χάος της αρχαιολογικής επιστήμης στο μυαλό του/της; Κάτι τέτοιο δε θα χωρούσε στα κοινωνικά δίκτυα ούτως ή άλλως. Γι’αυτό και έγινε βιβλίο.
Αν έπρεπε να επιλέξετε Αρχαιολογία ή Συγγραφή, ποια θα ήταν η απάντησή σας;
Ναι. (χεχεχε)
Έχετε δημιουργήσει το Αrchaeostoryteller, με ποιο κίνητρο γεννήθηκε αυτή η όμορφη ιδέα;
Η ιδέα γεννήθηκε τυχαία. Αλλά το πρότζεκτ έγινε συνειδητά πλέον όταν κατάλαβα ότι υπάρχει χώρος να μεταδοθεί έγκυρη αρχαιογνωστική πληροφορία σε πολλά μεσα (πχ κοινωνικά δίκτυα) και με πιο εκλαικευμένο τρόπο (αναφορές ποπ κουλτούρας, μουσικές, τραγούδια, ταινίες).
Αν είχατε μια μηχανή του χρόνου, ποια εποχή θα επιθυμούσατε να εξερευνήσετε;
Την αυτοκρατορική Ρώμη. Γιατί συνοψίζει όλες τις προηγούμενες. Εργα τέχνης από όλο τον αρχαίο κόσμο, βιβλία και δημιουργήματα της ρωμαικής αλλά και της ελληνικής αρχαιότητας… τα πάντα εκεί. Θα μας έλυνε πολλές περισσότερες απορίες από το να πήγαινα σε κάποια άλλη εποχή.
Είναι εύκολο στις μέρες μας να επιλέξει κάποιος την τέχνη-επιστήμη της αρχαιολογίας;
Ποτέ δεν ήταν και δεν είναι ούτε σήμερα. Και είναι λογικό γιατί κάθε ειδική επιστήμη είναι δύσκολη στην πράξη της και στην ολοκλήρωσή της. Θα μπορούσε ενδεχομένως εν ελλάδι αν είναι λίγο ευκολότερη. Την κάνουμε λίγο πιο δύσκολη από ότι θα έπρεπε να είναι.
Υπάρχει λάθος ερμηνεία σε μια αρχαία ανακάλυψη; Και αν ναι με ποιόν τρόπο μπορεί να διορθωθεί;
Πολλές φορές, γι αυτό η επιστήμη έχει τις δικλίδες και τις άμυνες για να επανεξετάζει τα δεδομένα και να επιβεβαιώνει ή να καταρρίπτει αρχικές θεωρίες και προσεγγίσεις. Πολλές φορές η επίσημη επιστήμη έχει αναθεωρήσει γιατί προέκυψαν νέα δεδομένα ή γιατί επανεξετάστηκαν τα παλιά. Κι αυτή είναι η ομορφιά της. Η ικανότητα να καλιμπράρει τον εαυτό της.
Τι θα συμβουλεύατε τα νέα παιδιά που αγαπούν την αρχαιολογία αλλά διστάζουν να την ακολουθήσουν, φοβούμενοι πως δεν θα τους προσφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα ώστε να ζήσουν;
Να μην την ακολουθήσουν αφού φοβούνται τόσο πολύ. Δεν ακολουθείς μια επιστήμη για να βρεις δουλειά. Μαθε μια τέχνη για να βρεις μεροκάματο. Μια επιστήμη την ακολουθείς γιατί την αγαπάς αυτή καθαυτή. Όχι με προσυμφωνημένη εγγύηση ότι θα βρεις μισθό. Προφανώς και έχει τεράστια αξία ο βιοπορισμός. Αλλά αν αγαπάς την επιστήμη σου, αν μη τι άλλο παλεύεις για κάτι που αγαπάς.
Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον;
Διάφορα ντοκιμαντέρ με αξιόλογες συνεργασίες, επόμενα βιβλία, podcasts με αρχαιότητα και φυσικά πολλή πολλή αρχαιότητα στα κοινωνικά δίκτυα.
Φτάσαμε λοιπόν στο τέλος ακόμη μιας όμορφης συζήτησης. Πάντα θεωρούσα τον κόσμο της αρχαιολογίας ένα μαγικό εργαλείο θα έλεγα, που σου επιτρέπει να αποκτάς μια μηχανή του χρόνου και να αρχίσεις να ταξιδεύεις όπου αυτή επιθυμεί. Είναι ένα κλειδί που όσοι έχουν καταφέρει να αποκτήσουν είναι απο τους τυχερούς ανθρώπους αυτού του κόσμου. Όσοι είναι λάτρεις των ταξιδιών καταλαβαίνουν απόλυτα τι θέλω να πω!
