Συνέντευξη με τον Βασίλη Γεροντάκο

Είναι φανερό πως είστε άνθρωπος που αγαπά την γνώση. Έχετε σπουδάσει φλάουτο στο Athenaeum ωδείο, μαθηματικά και αστρονομία στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Φωτογραφία στον φωτογραφικό κύκλο. Έχετε δουλέψει ως παραγωγός, έχετε συνθέσει μουσική σε διάφορες θεατρικές παραστάσεις, έχετε εκδώσει ένα βιβλίο με τίτλο “Φωτογραφίες”. Και ας μην ξεχάσουμε τα σεμινάρια, τις ομιλίες και τις διαλέξεις που έχετε οργανώσει σε πολιτιστικούς χώρους της Αθήνας όπως και τις ομαδικές και ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Επίσης, ένα πολύ σημαντικό κομμάτι, διδάσκετε φωτογραφία. Ύστερα απ’ όλα αυτά τα σπουδαία πράγματα που έχετε καταφέρει, θα ήθελα να σας ρωτήσω, τι σας έκανε να αγαπήσετε την τέχνη της φωτογραφίας;

Δεν είναι τίποτα σπουδαία πράγματα, είναι η περιέργεια ενός ανθρώπου να εξερευνήσει τον κόσμο. Γιατί η φωτογραφία; Και εγώ αναρωτιέμαι μερικές φορές. Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορείς να απαντήσεις εύκολα σε τέτοιου τύπου ερωτήσεις, είναι σαν τον έρωτα, συμβαίνει από μόνο του. Αλλά για να μην νομίζετε ότι αποφεύγω την ερώτηση, πιστεύω ότι η φωτογραφία με έδεσε στο άρμα της γιατί με ενδιέφερε πάντοτε η έννοια του χρόνου. Και στα τρία πράγματα που έχω ασχοληθεί σοβαρά (μουσική, αστρονομία και φωτογραφία) ο χρόνος είναι θεμέλιος λίθος, αλλά με πολύ διαφορετικό τρόπο. Στην φωτογραφία ο χρόνος είναι το υλικό με το οποίο δουλεύεις, όπως ο οικοδόμος με το τσιμέντο, ο μπογιατζής με το χρώμα, ο ψαράς με την θάλασσα, είναι μια σχέση οργανική, σωματική. Κοιτάζεις μια φωτογραφία σου και οι μνήμες σε παίρνουν καταπρόσωπο σαν μυρωδιές, από την άλλη έχει κάτι ανοίκειο . Αυτό έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον αν και τα τελευταία χρόνια αυτού του τύπου η εικόνα νοθεύεται συστηματικά. Μένει να δούμε ποιο θα είναι το μέλλον της.

Παρατηρώντας την δουλειά σας δεν μπορούσα να μην προσέξω τον τέλειο συνδυασμό που έχετε κάνει ανάμεσα στην “Ζωή” και την “Φύση”. Είναι σαν να μην μπορούν αυτά τα δύο στοιχεία να σταθούν μόνα τους, όπως ακριβώς ένα πάζλ.

Οποιοδήποτε θέμα και αν διαλέξει κανείς, η τρέχουσα ζωή και το σχεδίασμα ενός κώδικα μυστικού που προτείνει η φύση, πρέπει να συναντιόνται στο έργο ενός δημιουργού. Θα μπορούσε κάποιος να φωτογραφίζει αυτοκίνητα και να είχατε το ίδιο αίσθημα. Στην δική μου περίπτωση όμως τον τελευταίο καιρό, βρίσκω μια σύνδεση με την πραγματικότητα πιο ουσιαστική φωτογραφίζοντας μέσα στην φύση. Βέβαια δεν αποτυπώνεις δένδρα, λουλούδια ή σύννεφα, προσπαθείς να φανερώσεις κάτι από την αύρα τους, από τον κόσμο τους. Μια μέρα σε μια βόλτα μια κοπέλα μου είπε ότι αυτό το δέντρο είναι νευριασμένο και γέλασα πολύ. Αργότερα σκέφτηκα ότι δεν είμαι πολύ μακριά από αυτού του τύπου την αξιολόγηση.

Εάν είχατε δύο επιλογές, έναν ασπρόμαυρο κόσμο και έναν έγχρωμο, τι θα επιλέγατε;

Αν ήταν η επιλογή ισόβια θα διάλεγα τον έγχρωμο κόσμο γιατί δεν θα άντεχα την απουσία χρώματος.Το χρώμα είναι ύλη, είναι αισθήσεις, είναι για εμένα ένας ρεαλισμός ευεργετικός, που σου δίνει την δυνατότητα να κινείς τον δείκτη από το ναδίρ στο ζενίθ της πραγματικότητας και να φωτίζεις περιοχές αφανέρωτες.

Υπάρχει κάποιος φωτογράφος όπου λειτούργησε ως πηγή έμπνευσης για εσάς;

Ο André Kertész ήταν αυτός που με ενέπνευσε να ασχοληθώ με την φωτογραφία και είναι ένας φωτογράφος που αγαπώ, αλλά γενικότερα μπορώ να πω ότι αυτοί που με επηρέασαν ανήκουν περισσότερο στον χώρο της ποίησης και της μουσικής.

Πιστεύετε πως υπάρχει κάποια σύνδεση ανάμεσα στην φωτογραφία και της άλλες τέχνες;

Στην μεγάλη δεξαμενή της τέχνης πρέπει να προσβλέπουν όλοι και όχι μόνο στην φωτογραφία. Η τέχνη είναι σαν μια μεγάλη πολυκατοικία έλεγε ο Νίκος Χουλιαράς και το κάθε διαμέρισμα αντιπροσωπεύει και μια ορισμένη τέχνη. Μονάχα οι κώδικες αλλάζουν, αυτοί είναι τα κλειδιά εισόδου στην κάθε τέχνη, από μέσα όμως είναι όλες τους απελπιστικά ίδιες. Η εικόνα είναι κάτι μαγικό, ένα είδωλο του κόσμου, αν περιοριστεί κάποιος μόνο στην φωτογραφία θα παγιδευτεί μέσα στα κλισέ και τις αγκυλώσεις της. Από την μεγάλη δεξαμενή της τέχνης, έρχεται πολλές φορές η εμπνευστική μας δύναμη.

Μια φωτογραφία μπορεί να αλλάξει τις αντιλήψεις, τα πιστεύω ενός ανθρώπου; Έχει άραγε τόση δύναμη ώστε να αλλάξει τα μέχρι στιγμής δεδομένα κάποιου;

Μια φωτογραφία; Όχι βέβαια! Ουσιαστικά η ανάγνωση της φωτογραφίας γίνεται σύμφωνα με τα κριτήρια που έχει υιοθετήσει κάποιος και έχει αξιολογήσει τα πράγματα, με σοφό ή βλακώδη τρόπο, δεν έχει σημασία. Ουσιαστικά προβάλει αυτό που μπορεί να δει, αυτό που μπορεί να αναγνωρίσει. Η αλλαγή που λέτε είναι μια βαθιά και επίπονη διαδικασία. Μία φωτογραφία αν έχει δύναμη, μπορεί να είναι ο καταλύτης για να επιταχύνει μια διαδικασία που όμως έχει ήδη ενεργοποιηθεί. Άλλες φορές πάλι μπορεί να είναι η αφορμή για να ξεκινήσει μια διαδικασία, που απαιτεί όμως μια σωρεία εμπειριών για να φανερωθεί, σε σημείο τέτοιο, που όταν επανέλθει ο θεατής στην εικόνα μπορεί να βγάλει άλλα συμπεράσματα.

Ποια είναι η άποψή σας για την επεξεργασία στις φωτογραφίες έπειτα από μια όχι και τόσο καλή λήψη;

Το ζήτημα της επεξεργασίας σήμερα είναι μείζον. Η επεξεργασία έχει την ίδια αξία με την λήψη και αρκετές φορές μεγαλύτερη. Μου έρχονται φωτογράφοι στα μαθήματα και μου δείχνουν τα raw αρχεία τους τα οποία δεν αναγνωρίζονται στην επεξεργασία τους. Οι επεξεργασίες είναι αρκετά σύνθετες γνωρίζοντας ότι οι λήψεις που κάνουν είναι αδιάφορες. Είναι σαν να ψηφιοποιείς τον ορυκτό πλούτο της φωτογραφίας. Σε αυτήν την περίπτωση, όλη η διαδικασία από την λήψη μέχρι και την επεξεργασία είναι ένα πράγμα. Είναι σαν μια παραγωγή. Η εικόνα που παράγεται είναι απλώς μια εικόνα που έχει γίνει με εργαλείο μια φωτογραφική μηχανή, αλλά δεν έχει καμία σχέση με την φωτογραφία που όλοι γνωρίζουμε από το παρελθόν. Είναι μια εικόνα ψηφιακή, παραδομένη στην εποχή της, πειραματιζόμενη στις νέες δυνατότητες, σε ένα νέο οπτικό λεξικό. Από την άλλη, υπάρχουν οι παραδοσιακοί φωτογράφοι που δεν τους έκατσε η καλή φωτογραφία. Σε αυτήν την περίπτωση κάποιος μπορεί να την ‘’φτιάξει’’ λίγο αλλά καλή δεν θα την κάνει ποτέ. Η πρόταση μου είναι να πάει στην επόμενη λήψη.

Υπάρχει κάποια στιγμή της φωτογραφικής σας πορείας μέχρι στιγμής, για την οποία αισθάνεστε περήφανος;

Εξαρτάται πως το πάρει κανείς, τι σημαίνει να είναι υπερήφανος. Σημαίνει ικανοποίηση, επιτυχία, επίτευξη των στόχων του, σημαίνει αναγνώριση; Έχουν ταβάνι αυτά; Ο Ελύτης έλεγε ότι η Ποίηση είναι το άλλο πρόσωπο της Υπερηφάνειας. Σε αυτή την περίπτωση κάποιος είναι περήφανος κάθε φορά που η φωτογραφία του συναντά την ποίηση.

Τι θα συμβουλεύατε τα παιδιά που τώρα ξεκινούν το ταξίδι της φωτογραφίας;

Να δουλεύουν συνεχώς, να διατηρήσουν την χαρά της φωτογραφικής διαδικασίας , να κλείσουν τα αυτιά στις σειρήνες της δημοσιότητας, να επιλέξουν με προσοχή τους ανθρώπους που θα εμπιστευτούν και να γνωρίζουν ότι οι εικόνες τους θα βρουν τον τρόπο να φτάσουν στον προορισμό τους.

Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον;

Το σχέδιο μου είναι να κρατηθώ ζωντανός μέσα στην δημιουργική διαδικασία και υγιής. Από την άλλη τον τελευταίο καιρό έχουμε στήσει έναν καλλιτεχνικό χώρο την Luminous Eye Gallery που φιλοδοξούμε να γίνει ένας κοινός τόπος για όσους νοιάζονται πραγματικά για την φωτογραφία.   Σας περιμένουμε με μεγάλη χαρά.

Φτάσαμε στο τέλος ακόμη μιας συνέντευξης. Σήμερα έμαθα κάτι παραπάνω για την φωτογραφία… Έμαθα πως μέσα από αυτήν την τόσο ιδιαίτερη τέχνη, αν την κοιτάξουμε πολύ προσεχτικά, συναντάμε όλες τις τέχνες του κόσμου. Μέσα από μια φωτογραφία μπορούμε να δούμε έναν πίνακα ζωγραφικής, μπορούμε να θυμηθούμε μια μελωδία που κάπου κάποτε είχαμε ακούσει τυχαία, μπορούμε να διαβάσουμε στίχους από κάποιο ποίημα ή μπορεί να φέρουμε στο μυαλό μας μια σκηνή μιας παράστασης που είχαμε δει στο θέατρο παλιά και μας άρεσε πολύ… Αυτά και άλλα πολλά συνειδητοποίησα πως μπορούμε να τα δούμε μέσα σε μια φωτογραφία.
Εάν θελήσετε και εσείς να απολαύσετε και να ταξιδέψετε στον κόσμο του Βασίλη Γεροντάκου μπορείτε να επισκεφθείτε την σελίδα του https://vassilisgerontakos.com/   και το προφίλ του στο instagram www.instagram.com/gerontakosvassilis/

Πριν σας χαιρετήσω θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας και κάτι ακόμη, ένα αγαπημένο quote το οποίο μόλις το διάβασα το έχω συνέχεια μες στο μυαλό μου ως οδηγό: “Be brief, be buoyant, and be brilliant.” Brander Matthews

Ως την επόμενη φορά λοιπόν, καλές Λήψεις!